Freud, insan doğasını anlamak için “karanlık tarafa” uğramadan edememiştir. Ona göre içimizde yalnızca yaşama, üretme ve sevmeye yönelik bir güç (Eros) yoktur; aynı zamanda tam tersine yönelen, yani yıkmaya, sonlandırmaya ve “hiçe dönmeye” yönelik bir güç de vardır. İşte bu güç, Thanatos yani ölüm dürtüsüdür. Thanatos, insanın varoluşunun en karanlık yanıdır. Basitçe “ölme isteği” değil; […]
Hepimizin kafasında bazen gerçeklikle alakası olmayan senaryolar döner. Yolda yürürken “Ya şimdi bir yapımcı çıksa, beni keşfetse, dizi yıldızı olsam?” ya da sınavdan düşük not aldığınızda “Keşke Hogwarts’tan mektup gelse, bütün bu dertlerden kurtulsam” diye düşündüğünüz olmadı mı? İşte bu küçük senaryolar, fantezi kurma mekanizmasının ürünüdür. Fantezi kurma, bireyin gerçek hayattaki sıkıntılarını, eksikliklerini veya tatmin […]
Mizah, en temel tanımıyla; bir durumun, olayın ya da ifadenin gülünç, eğlenceli ya da beklenmedik tarafını ortaya çıkarma sanatıdır. Ancak mizahı sadece “güldürmek” olarak görmek, onun gücünü hafife almak olur. Psikoloji perspektifinden bakıldığında mizah, stresle başa çıkmanın, gerilimi azaltmanın ve sosyal bağları güçlendirmenin etkili bir yoludur. Üstelik öyle zamanlarda ortaya çıkar ki, bazen hayatın ciddiyetine […]
Telafi, psikoloji literatüründe kısaca; bireyin, eksiklik ya da yetersizlik hissettiği bir alandaki açığını başka bir alanda başarı göstererek kapatma çabasıdır. Yani bir yerde “eksi” hanesine yazılan durumu, başka bir yerde “artı”ya dönüştürme girişimidir. Bu, bazen bilinçli olarak yapılır, bazen de farkında olmadan devreye giren bir savunma mekanizması şeklinde işler. Günlük hayattan basit bir örnekle açıklayalım: […]