“Pek arkadaş canlısı olduğu söylenemezdi. Aslında bir süre izleseniz, insanlardan hoşlanmadığını bile düşünebilirdiniz. Bana sorarsanız insanlara karşı -hoşlanmamak da dahil olmak üzere- herhangi bir şey hissetmiyordu. İnsanlar umrunda değildi diyebilirim. Okuldan çıktıktan sonra tüm gününü evlerinin kasvetli bodrumunda geçirirdi. Sıkı bir kart koleksiyonu vardı ve vaktinin çoğunu o saçma şeylerle harcardı. O kartlarda ne buluyordu bilmem ama bir şeylere ilgi duyabildiğini fark etmem beni oldukça şaşırtmıştı. Tam bir münzevî olduğunu düşünüyordum…”
Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler, iyi sosyal ilişkiler kuramazlar. Aslında kuramazlar yerine kurmazlar demek daha doğru olabilir çünkü sosyal ilişki kurmak adına herhangi bir çaba da sarf etmezler. Sıkı dostları yoktur. Belki bir yakın akraba hariç… Dışarıdan bakıldığında yalnız olmayı seven ya da içedönük tipler olarak göze çarpsalar da yalnızlığı seven ve içedönük tiplerin hepsine şizoid kişilik bozukluğu sahibi diyemeyiz. Kişisel uğraşı alanlarına ilgi duyarlar. Bireysellik onlar için olmazsa olmazdır. Duygusal ilişkiler kurmazlar ve genelde cinsellik konusuna da ilgili değillerdir. Evlendiklerine nadir rastlanır.
DSM IV- TR’ye Göre Şizoid Kişilik Bozukluğu Tanı Ölçütleri
a. Sosyal ilişkilerden kopukluk örüntüsünün yaygın olarak sergilenmesi ve kişiler arası ortamlarda duygusal ifadelerin kısıtlılığı (aşağıdakilerden en az dördü doğrultusunda); 1. Yakın ilişki kurmak istemez ve bu tip ilişkilerden hoşlanmaz 2. Hemen her zaman tek başına yapılan etkinlikleri tercih eder 3. Başka birisiyle cinsel deneyimler yaşamaya ya hiç ilgi göstermez ya da çok az ilgi gösterir. 4. Hoşlandığı etkinliklerin sayısı, eğer varsa, çok azdır. 5. Yakın arkadaşı ve sırdaşı yoktur. 6. Başkalarının övgü ve eleştirilerine kayıtsızdır. 7. Duygusal soğukluk, kopukluk ya da tekdüze duygular sergiler. b. Yalnızca şizofreni, psikotik özellikli duygu durum bozukluğu ya da diğer psikotik bozukluklar sırasında veya yaygın gelişim bozukluğunun seyrinde ortaya çıkmaması.
Antisosyal kişilik bozukluğunun nedenleri konusunda net bir şey söylemek şimdilik mümkün gözükmüyor. Yapılan araştırmalar, antisosyal kişilik bozukluğunun kalıtım ile ilişkisinin oldukça düşük olduğunu göstermektedir. Bilişsel kuramcılar, rahatsızlığın sebebini “Aslında yalnızım.” veya “İlişkiler karmaşık ve nahoş.” gibi uyumsuz temel şemalara bağlıyor. Bu şemalara nelerin sebep olduğu konusunda ise maalesef net bir veri yok.