Evde otururken “Spor yapmam lazım” diye düşündünüz ama sonra “Bugün hava biraz kapalı, üşütmeyeyim” deyip battaniyeye gömüldünüz mü? Ya da sınavdan düşük not alınca “Zaten hoca bana takmıştı” diyerek içsel huzuru yakaladınız mı? İşte mantığa bürüme, hoş olmayan bir durumun veya davranışın arkasına mantıklı görünen ama aslında bahaneden ibaret bir açıklama yerleştirmektir. Zihnimiz bu yöntemi, […]
Hiç sevmediğiniz birinin yanına gidip aşırı güleryüzlü davrandığınız oldu mu? Ya da “Sinir oluyorum” dediğiniz biriyle karşılaşınca “Ayy seni gördüğüme ne kadar sevindim!” dediğiniz? İşte karşıt tepki geliştirme, bilinçdışı olarak hissettiğimiz bir duygunun tam tersini sergileyerek o duyguyu bastırma çabasıdır. Yani içten içe öfke, kıskançlık veya hoşnutsuzluk hissederken, dışarıda “tam bir sevgi kelebeği” performansı sergilemek […]
Patronunuz toplantıda size haksız yere çıkıştı. Siz de “Efendim öyle değil…” demek yerine susup eve geldiniz. Ve… kediniz masanın üstünde uyurken hafifçe “Hadi ordan!” diye ittirdiniz. İşte bu, yer değiştirmenin küçük bir sahnesi. Yani öfke, hayal kırıklığı veya başka yoğun duyguları, asıl kaynağına değil, daha güvenli veya ulaşılabilir bir hedefe yöneltme hâli. Günlük hayattan örnekler: […]
Sabah alarm çaldı, işe geç kalmak üzeresiniz: “Yok ya, daha erken.” Doktor “Tuz tüketimini azaltmalısınız” dedi: “Ama ben zaten tuz kullanmıyorum… yani fazla değil… yani az sayılır.” Kredili kartınız “Artık yeter!” diye bağırıyor: “Bu ay biraz sıkıştım, gelecek ay toparlarım.” Yadsıma, rahatsız edici, kaygı verici ya da tehditkâr bir gerçeği kabul etmeyip, sanki yokmuş gibi […]