Telafi, psikoloji literatüründe kısaca; bireyin, eksiklik ya da yetersizlik hissettiği bir alandaki açığını başka bir alanda başarı göstererek kapatma çabasıdır. Yani bir yerde “eksi” hanesine yazılan durumu, başka bir yerde “artı”ya dönüştürme girişimidir. Bu, bazen bilinçli olarak yapılır, bazen de farkında olmadan devreye giren bir savunma mekanizması şeklinde işler. Günlük hayattan basit bir örnekle açıklayalım: […]
Bazen başımıza kötü bir şey gelir ve içimizden “Ağlamalı mıyım, bağırmalı mıyım?” diye geçirirken kendimizi ansızın “Aslında bu durumun tarihsel ve sosyolojik kökenleri…” diye konuşurken buluruz. İşte düşünselleştirme, yoğun duygusal yükü olan bir olayı, duygulardan arındırarak tamamen mantık ve analiz düzeyine taşımaktır. Yani hisleri raftan alıp arka depoya kaldırmak, sonra masaya sadece verileri koymak. Günlük […]
Evde otururken “Spor yapmam lazım” diye düşündünüz ama sonra “Bugün hava biraz kapalı, üşütmeyeyim” deyip battaniyeye gömüldünüz mü? Ya da sınavdan düşük not alınca “Zaten hoca bana takmıştı” diyerek içsel huzuru yakaladınız mı? İşte mantığa bürüme, hoş olmayan bir durumun veya davranışın arkasına mantıklı görünen ama aslında bahaneden ibaret bir açıklama yerleştirmektir. Zihnimiz bu yöntemi, […]
Hiç sevmediğiniz birinin yanına gidip aşırı güleryüzlü davrandığınız oldu mu? Ya da “Sinir oluyorum” dediğiniz biriyle karşılaşınca “Ayy seni gördüğüme ne kadar sevindim!” dediğiniz? İşte karşıt tepki geliştirme, bilinçdışı olarak hissettiğimiz bir duygunun tam tersini sergileyerek o duyguyu bastırma çabasıdır. Yani içten içe öfke, kıskançlık veya hoşnutsuzluk hissederken, dışarıda “tam bir sevgi kelebeği” performansı sergilemek […]